ÇOCUĞUNUZ ÖFKELİ VE SALDIRGAN MI?
Öfke, istenmeyen bir durum karşısında gösterilen doğal bir duygudur. Fakat aşırıya kaçtığı zaman kişinin kendisini ve etrafındakileri rahatsız edecek düzeye gelmektedir. Çocuklar açısından da, ebeveynlerin baş etmekte güçlük çektiği ve genellikle kendi öfkeleriyle pekiştirdikleri bir süreç haline gelmektedir.
Çocuklarda öfke altında yatan birçok sebep vardır. Bunlardan en yaygını, ebeveynin çocuğuna gergin ve öfkeli bir tutumla yaklaşmasıdır. Ebeveynini model alarak büyüyen çocuk, öfkeli ve saldırgan tutumla davranmayı öğrenmektedir.
Bunun yanı sıra çocuklarda öfke problemine kaynak teşkil eden travmatik olaylar ve stresli durumlardan bahsedebiliriz. Anne ve babanın ayrılığı, anne ve/veya babanın kaybı, ev değişimi, okul değişimi, öğretmen değişimi, hastalık, akran sorunları, yeni bir kardeşin dünyaya gelmesi, ebeveynin çocuğa yeterli ilgi ve şefkati göstermemesi gibi durumları örnek olarak gösterebiliriz.
Çocuklarda öfke ve saldırgan davranışların nedeni ise çocuğun şiddet görmesi olabilir. Eğer ebeveyn öfkelendiğinde kendine hâkim olamayıp çocuğa şiddet uyguluyorsa o da arkadaşlarına ya da kardeşine şiddet gösteren bir çocuk haline gelecektir. Muhtemelen erişkin olduğunda da kendi evladına aynısını yapacaktır.
Çocuklarda öfke ve saldırganlık problemlerinde diğer bir neden ise çocuğun maruz kaldığı şiddet içerikli oyunlar ve çizgi filmlerdir.
Ebeveynlere Öneriler
- Öncelikle ebeveynler sakin bir tutum sergileyerek çocuğa olumlu model olmalıdırlar. Bunu başaramıyorlarsa kendileri için profesyonel desteğe başvurmalıdırlar.
- Çocuk öfkelendiği zaman üstüne gidilmemeli. Önce sakinleşmesi beklenmelidir. Sonrasında çocuğu öfkelendiren şeyin kaynağını araştırmalı ve öfke ortaya çıkmadan önlem almalısınız. Örneğin; çocuğunuz eleştirildiğinde öfkeleniyorsa, eleştirel dilden uzak kalabilirsiniz. Ya da bir şey anlatırken dinlenmemek öfkelendiriyorsa size bir şeyler anlattığında onu daha etkin bir şekilde dinlemeye özen gösterebilirsiniz.
- Öfkelenen çocuğa siz de öfkeli yaklaşırsanız işler çığırından çıkacaktır. O anda derin bir nefes alıp sakinliğinizi korumalı ve çocuğunuz sakinleşene kadar üstüne gitmemelisiniz. Çünkü o anda sağlıklı bir iletişim gerçekleştirmeniz mümkün olmayacaktır.
- Çocuğun öfkelenmediği, sakin kalabildiği kriz anları mutlaka ebeveyn tarafından ödüllendirilmelidir. Çünkü çocukların olumlu davranışlarının ebeveynleri tarafından onaylanması, o davranışın pekiştirilmesi açısından etkili olacaktır. Çocuk, ebeveyninin onayını kazanabilmek için sakin kalma davranışını daha çok benimseyecek ve öfkesini kontrol edebilme mekanizmasını aktifleştirecektir.
- Ebeveynler, çocuğun davranışlarını gözlemleyerek onu öfkelendiren davranışların bir listesini çıkarabilir; böylece aile bu hususlarda daha hassas davranabilir.
- “Sana vurana sen de vur,” gibi ifadelerden kaçınılmalı. Bunun yerine, “Sana vurulduğunda sen uzaklaş; o kişiyle arkadaşlık kurma. Vurmaya devam ederse öğretmenine söyle,” gibi daha yapıcı ifadeler tercih edilmelidir. Aksi takdirde çocuk vurma davranışını onaylanabilir bir davranış olarak algılar ve bu davranışı sergilemekten çekinmez.
- Çocukların oynadığı oyunlar ve izlediği çizgi filmler denetlenmeli, saldırgan içerikler uzak tutulmalıdır.
Çocuklarda öfke sorunu için lütfen bizimle İLETİŞİME geçiniz.
İletişim Numaramız: 0541 599 74 22
Murat Mahallesi Tuna Caddesi Ada Sokak No:11 34030 Bayrampaşa / İstanbul